Supreme Court: వికలాంగులను (PwDs) ఎగతాళి చేస్తూ అనుచిత వ్యాఖ్యలు చేసిన ఐదుగురు హాస్యనటులకు సుప్రీంకోర్టు గట్టి హెచ్చరిక జారీ చేసింది. ‘ఇండియాస్ గాట్ లాటెంట్’ షోలో వికలాంగులపై అనుచితంగా మాట్లాడినందుకు సమయ్ రైనా, విపున్ గోయల్, బలరాజ్ పరంజీత్ సింగ్ ఘాయ్, సోనాలి ఠక్కర్, నిశాంత్ జగదీష్ తన్వర్లను కోర్టు సోమవారం క్షమాపణ చెప్పాలని ఆదేశించింది. అలాగే అవసరమైతే ఆర్థిక జరిమానాలు విధిస్తామని కూడా హెచ్చరించింది.
ఈ కేసు క్యూర్ SMA ఫౌండేషన్ పిటిషన్ ఆధారంగా వెలువడింది. హాస్యనటులు SMA (Spinal Muscular Atrophy) రోగులు, అంధులు, క్రాస్-ఐడ్ వ్యక్తుల గురించి ఎగతాళి చేసిన వీడియోలు సోషల్ మీడియాలో వైరల్ కావడంతో వివాదం రేగింది. ఫౌండేషన్ ప్రకారం, ఇది ఒకే సంఘటన కాదు, వికలాంగులను “వినోదానికి వస్తువుగా” మార్చే పెద్ద ధోరణిలో భాగం అని కోర్టుకు వివరించింది.
బాధ్యతాయుతమైన కంటెంట్ అవసరం
కోర్టు, “ప్రభావశీలులు తమ వేదికలను వినియోగించేటప్పుడు సమాజంలోని సున్నిత వర్గాల గౌరవాన్ని దెబ్బతీయకూడదు” అని వ్యాఖ్యానించింది. వికలాంగుల హక్కులపై అవగాహన కల్పించడానికి వారు తీసుకునే చర్యలను అఫిడవిట్ రూపంలో సమర్పించాలని ఆదేశించింది.
అలాగే, సోషల్ మీడియా కోసం భాషా మార్గదర్శకాలు రూపొందించాలని సమాచార-ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖకు సూచించింది. NBDSA (National Broadcasting and Digital Standards Authority)తో పాటు ఇతర నిపుణుల సంస్థల సలహాలను తీసుకోవాలని కూడా చెప్పింది.
ఇది కూడా చదవండి: South Central Railway: ప్ర‌యాణికుల‌కు ద‌క్షిణ మ‌ధ్య రైల్వే గుడ్‌న్యూస్‌.. పండుగ‌లకు అద‌నంగా 22 ప్ర‌త్యేక రైళ్లు
కోర్టు కీలక వ్యాఖ్యలు
-
జస్టిస్ జె. బాగ్చి: “వాణిజ్య ప్రసంగం స్వేచ్ఛా వాక్ స్వాతంత్య్రం కింద రాదు.”
-
జస్టిస్ సూర్యకాంత్: “శిక్ష నష్టానికి అనులోమానుపాతంలో ఉండాలి. ఈ రోజు వికలాంగులపై అవమానం జరిగింది; రేపు అది మహిళలు, వృద్ధులు లేదా ఇతర వర్గాలు కావచ్చు.”
అటార్నీ జనరల్ కెకె వేణుగోపాల్, సోషల్ మీడియా సృష్టికర్తలు నైతిక పరిగణనల కంటే అనుచరుల పెరుగుదలకే ప్రాధాన్యత ఇస్తారని కోర్టుకు తెలిపారు.
యూట్యూబ్ సహా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లపై బాధ్యత
“వికలాంగులను అవమానించే కంటెంట్‌ను హోస్ట్ చేస్తే యూట్యూబ్‌తో సహా ఆన్‌లైన్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను కూడా జవాబుదారీగా చేస్తాం” అని ధర్మాసనం స్పష్టం చేసింది. అందుకు తగిన మార్గదర్శకాలు మరియు శిక్షా విధానం రూపొందించడం సమాచార-ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యత అని కోర్టు పేర్కొంది.
ముందస్తు హెచ్చరిక
సమయ్ రైనా ఇప్పటికే క్షమాపణ చెప్పినా, మొదట్లో తనను తాను సమర్థించుకోవడానికి ప్రయత్నించాడని కోర్టు గమనించింది. ఇకపై హాస్యనటులు, కంటెంట్ సృష్టికర్తలు తమ సోషల్ మీడియా, పాడ్‌కాస్ట్‌లు, యూట్యూబ్ ఛానళ్లలో బహిరంగ క్షమాపణలు చెప్పాలని ఆదేశించింది.