Fake Currency: ఇటీవలి కాలంలో దేశంలో నకిలీ కరెన్సీ నోట్ల చలామణి మళ్లీ పెరుగుతోంది. బ్యాంకుల కఠిన చర్యలు, ఏటీఎంలలో ఆధునిక స్కానింగ్ టెక్నాలజీలు ఉన్నప్పటికీ, మార్కెట్లో మాత్రం నకిలీ నోట్లు తిరుగుతూనే ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా రూ.500 నోట్లలో కొత్త టెక్నాలజీని ఉపయోగించి మోసగాళ్లు ప్రజలను మోసం చేస్తున్నారు.
ఏటీఎంలలో కాదు – మార్కెట్‌ నుంచే వస్తున్న నకిలీ నోట్లు
బ్యాంకులు ఏటీఎంలలో పెట్టే ప్రతి నోటును స్కానింగ్ ద్వారా ధృవీకరిస్తాయి. అందువల్ల ఏటీఎంల ద్వారా నకిలీ నోట్లు బయటకు రావు. కానీ మార్కెట్‌లోని కొన్ని చిన్న వ్యాపారులు, దుకాణాలు, ఫేర్ షాపులు వంటి చోట్ల మన చేతికి నకిలీ నోట్లు రావడం జరుగుతుంది. ఇవి రూ.500 మాత్రమే కాకుండా, రూ.100, రూ.50, రూ.20 నోట్ల రూపంలో కూడా ఉంటాయి.
నకిలీ నోట్లలో ‘మెరిసే గీత’ కూడా!
ఇటీవలి కాలంలో బయటపడిన రెండు నకిలీ రూ.500 నోట్లలో నిజమైన నోట్లలా మధ్యలో మెరిసే సెక్యూరిటీ గీత ఉన్నట్లు గుర్తించారు. ఇది ఇప్పటి వరకు సాధ్యం కాని టెక్నిక్‌గా భావించారు. కానీ ఇప్పుడు మోసగాళ్లు అధునాతన ముద్రణా పద్ధతులను ఉపయోగించి ఆ గీతను కూడా కాపీ చేయడం మొదలుపెట్టారు. దీంతో సాధారణ ప్రజలకు నిజమైన నోటు, నకిలీ నోటు మధ్య తేడా గుర్తించడం కష్టమవుతోంది.
ఇది కూడా చుడండి: AP Fake Liquor Case: ఏపీ కల్తీ మద్యం కేసులో.. మరో భారీ మలుపు!
RBI నివేదికలో షాకింగ్ వివరాలు
రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) 2024–25 ఆర్థిక సంవత్సర నివేదిక ప్రకారం, దేశంలో మొత్తం 2.17 లక్షల నకిలీ నోట్లు గుర్తించబడ్డాయి. వీటిలో 1.17 లక్షలు రూ.500 నోట్లు కావడం ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఈ సంఖ్య గత సంవత్సరంతో పోలిస్తే 37% పెరిగింది.
నకిలీ నోటు ఎలా గుర్తించాలి?
- వాటర్‌మార్క్ – ప్రతి నిజమైన నోటులో గాంధీ బొమ్మ వాటర్‌మార్క్‌గా ఉంటుంది.
- నంబర్ వాటర్‌మార్క్ – రూ.500 నోటులో “500”, రూ.100 నోటులో “100” సంఖ్య వెలుగులో పట్టినప్పుడు కనిపించాలి.
- సెక్యూరిటీ థ్రెడ్ – నోటు మధ్యలో మెరుస్తూ ఉండే గీతను గమనించాలి. అది ముద్రించినట్టుగా కాకుండా, లోపల నుండి కనిపించాలి.
- కాగితం నాణ్యత – నిజమైన నోటు 98% కాటన్ పేపర్‌తో తయారవుతుంది, కానీ నకిలీ నోటు లినెన్-కాటన్ మిశ్రమం వంటి పలుచని కాగితంతో ఉంటుంది.
పొరుగు దేశాల నుంచే నకిలీ నోట్లు!
కేంద్ర హోం మంత్రిత్వ శాఖ సమాచారం ప్రకారం, ఈ నకిలీ కరెన్సీ నోట్లు పొరుగు దేశాల నుండి రహస్యంగా దేశంలోకి వస్తున్నాయి. ఒక్కో నోటును తయారు చేయడానికి కేవలం రూ.2–3 ఖర్చు మాత్రమే వస్తోంది. ఈ నకిలీ నోట్లు ప్రధానంగా చిన్న వ్యాపారులు, పాన్ షాపులు, పెట్రోల్ బంకులు, స్థానిక బజార్లలో చలామణి అవుతున్నాయి.
డిజిటల్ చెల్లింపులతో సేఫ్‌గా ఉండండి
ప్రస్తుత పరిస్థితుల్లో UPI, PhonePe, Google Pay, Paytm వంటి డిజిటల్ చెల్లింపుల పద్ధతులను ఉపయోగించడం సురక్షితం. దీని ద్వారా నకిలీ నోట్ల మోసాలకు గురి కాకుండా మన లావాదేవీలను పారదర్శకంగా నిర్వహించవచ్చు.