Kajal: హిందూ ఆచారాలు, సంప్రదాయాలలో కాటుక (కాజల్)కు ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. ఇది కేవలం సౌందర్యం కోసం మాత్రమే కాక, ఆధ్యాత్మికంగా, ఆరోగ్యపరంగా కూడా ఎంతో ముఖ్యమైనదిగా భావిస్తారు. స్త్రీలు, ముఖ్యంగా చిన్న పిల్లలకు తప్పనిసరిగా కాటుక పెట్టడం మన సంస్కృతిలో భాగమైపోయింది.
హిందూ సంప్రదాయం ప్రకారం, కళ్లకు కాటుక పెట్టడానికి ప్రధాన కారణం రక్షణ. ఇతరుల నుంచి వచ్చే అసూయ లేదా ప్రతికూల శక్తులు (దృష్టి) నేరుగా ప్రభావితం చేయకుండా కాటుక కాపాడుతుందని పెద్దలు నమ్ముతారు. ముఖ్యంగా చిన్నారులు చాలా అందంగా ఉంటారు కాబట్టి, వారిని ఎవరైనా ఇష్టంతో చూసినా ‘దృష్టి’ తగలకుండా ఉండాలని నమ్మకంతో నుదుట లేదా కళ్ళకు గాఢంగా కాటుక దిద్దుతారు.
శుభప్రదం: కాటుక అదృష్టానికి, శుభానికి సంకేతంగా భావించబడుతుంది. వివాహాలు లేదా ఇతర శుభ సందర్భాలలో స్త్రీలు కాటుక ధరించడం శ్రేయస్సును, సంపదను తీసుకువస్తుందని విశ్వాసం. కాటుక స్త్రీలకు ఉన్న సుమంగళ ద్రవ్యాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.
సౌందర్య మెరుగుదల: కాటుక కళ్లను పెద్దగా, ఆకర్షణీయంగా కనిపించేలా చేస్తుంది. కంటి చుట్టూ తెల్లటి భాగం (స్క్లెరా) చుట్టూ కాటుక రాయడం వల్ల కళ్లు పలికే భావాలు మరింత స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి. అందుకే భరతనాట్యం వంటి శాస్త్రీయ నృత్యాలలో కాటుక ధరించడం తప్పనిసరి.
Also Read: Men’s Ear Piercing: అబ్బాయిలు చెవులు కుట్టించుకోవచ్చా.. ఆధ్యాత్మిక రహస్యాలు!
ఆయుర్వేద, ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు
కంటి సంరక్షణ: కాటుక కళ్లకు చల్లదనం, ఉపశమనాన్ని ఇస్తుంది. సూర్య కిరణాలు నేరుగా కంటిపై పడకుండా కాపాడి, హాని జరగకుండా చేస్తుంది.
రక్షణ: బయటకు వెళ్లినప్పుడు దుమ్ము, ధూళి కణాలు కళ్లలో పడకుండా కాటుక ఒక రక్షణ పొరలా పనిచేస్తుంది. కళ్ళలో ఏర్పడే ఒత్తిడి, జలదోషం లేదా ఎర్రటి మచ్చలను కూడా తగ్గిస్తుందని ఆయుర్వేదం చెబుతోంది.
తయారీ: పూర్వకాలంలో కాటుకను ఇంట్లో నెయ్యి దీపం మసితో తయారు చేసేవారు. ఈ విధానంలో ఆముదం, దూది, రాగి పాత్ర, గంధం, కర్పూరం వంటి పదార్థాలను ఉపయోగించేవారు.
తరం మారినా, ఎన్ని కొత్త అలంకరణ పద్ధతులు వచ్చినా, కాటుక ధరించడం అనే ఈ ప్రాచీన ఆచారం ఇప్పటికీ ప్రతి ఇంట్లో కొనసాగుతోంది. ఇది కేవలం అందం కోసం మాత్రమే కాకుండా, ఆరోగ్యానికి, ఆధ్యాత్మిక రక్షణకు కూడా చిహ్నంగా నిలుస్తోంది.