CAG Report: 2024–25 సంవత్సరానికి కంప్ట్రోలర్ మరియు ఆడిటర్ జనరల్ (CAG) విడుదల చేసిన ప్రాథమిక నివేదికలో, తెలంగాణ రాష్ట్ర ఆర్థిక నిర్వహణపై మిశ్రమ ప్రతిచర్యలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ముఖ్యంగా పన్నుల వసూళ్లు ఆశాజనకంగా ఉన్నప్పటికీ, పెరిగిన ఖర్చులు రాష్ట్ర ఆదాయాన్ని దెబ్బతీశాయి.
పన్నుల వసూళ్లలో మెరుగైన ప్రదర్శన
తెలంగాణ ప్రభుత్వం మొత్తం రూ.1,67,804.32 కోట్ల ఆదాయాన్ని వసూలు చేసింది, ఇది బడ్జెట్ అంచనా అయిన రూ.2,21,242.23 కోట్లలో 75.85 శాతం. ఇందులో ప్రధానంగా పన్నుల ద్వారా వచ్చిన ఆదాయం రూ.1,36,283.47 కోట్లు కాగా, ఇది లక్ష్యంగా ఉన్న రూ.1,64,397.64 కోట్లలో 82.90 శాతం.
వస్తు, సేవల పన్ను (GST) ఆదాయం రూ.50,343 కోట్లు వసూలవగా, ఇది లక్ష్యంగా ఉన్న రూ.58,594 కోట్లలో 85.92 శాతం. అమ్మకపు పన్ను ఆదాయం రూ.31,815 కోట్లతో 95.12 శాతం సాధించడంతో ఇది గణనీయమైన అంశంగా నిలిచింది. యూనియన్ పన్నుల్లో రాష్ట్ర వాటా రూ.19,149 కోట్లు కాగా, అంచనాల కంటే మించిపోయింది.
పన్నేతర ఆదాయంలో వెనుకడుగు
పన్నేతర ఆదాయం మాత్రం అంచనాలను అందుకోలేకపోయింది. రూ.35,208.44 కోట్ల లక్ష్యానికి బదులుగా కేవలం రూ.23,607.77 కోట్లు (67.05 శాతం) మాత్రమే వచ్చాయి. గ్రాంట్స్‌-ఇన్‌-ఎయిడ్ విభాగంలో ఆదాయం కేవలం రూ.7,913 కోట్లకే పరిమితమైంది, ఇది బడ్జెట్ అంచనాలో 36.57 శాతమే.
ఇది కూడా చదవండి: AP Liquor Scam: ఏపీ లిక్కర్ స్కాంలో కీలక పరిణామం… ధనుంజయ్ రెడ్డి, కృష్ణమోహన్ రెడ్డి అరెస్ట్
వ్యయాల విభాగంలో అధిక భారం
రాష్ట్ర రెవెన్యూ వ్యయం రూ.1,76,586.74 కోట్లకు చేరగా, ఇది అంచనా వేసిన మొత్తంలో 79.92 శాతం. ముఖ్యంగా జీతాలు, పెన్షన్లు, వడ్డీ చెల్లింపులపై ఖర్చు పెరిగింది.
-
జీతాలు, వేతనాలు – రూ.42,245 కోట్లు (అంచనా: రూ.40,041 కోట్లు)
-
పెన్షన్లు – రూ.16,950 కోట్లు (145 శాతం పెరుగుదల)
-
వడ్డీ చెల్లింపులు – రూ.26,688 కోట్లు (150 శాతం పెరిగింది)
-
సబ్సిడీలు – రూ.11,508.94 కోట్లు (70.86 శాతం)
ఆదాయ మిగులు బదులు లోటు
ఇన్ని ఆదాయ వనరులు ఉన్నప్పటికీ, రాష్ట్రం రూ.8,782 కోట్ల రెవెన్యూ లోటుతో ముగిసింది. బడ్జెట్‌లో ఈ సంఖ్యను రూ.297 కోట్ల మిగులుగా అంచనా వేసింది. మొత్తం ఆర్థిక లోటు రూ.48,322 కోట్లుగా నమోదైంది, ఇది అంచనా వేసిన రూ.49,255 కోట్ల కంటే తక్కువ. ప్రాథమిక లోటు రూ.21,633 కోట్లుగా నమోదై, అంచనా కంటే మెరుగ్గా ఉంది.
తుది వ్యాఖ్య
తెలంగాణ పన్నుల వసూళ్లలో స్థిరత చూపినప్పటికీ, పెరుగుతున్న పెన్షన్లు, వడ్డీ చెల్లింపులు, సబ్సిడీలు ఆర్థిక స్థిరతను ప్రభావితం చేసే అవకాశం ఉంది. పన్నేతర ఆదాయం పెరగాల్సిన అవసరం ఉంది. దీన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఖర్చుల నియంత్రణ, అదనపు ఆదాయ వనరుల అభివృద్ధి పైన దృష్టి సారించాల్సిన అవసరం ఉంది.