Shortest War: సాధారణంగా యుద్ధాల గురించి మాట్లాడినప్పుడు, మనం మహాభారతం వంటి పురాణ సంగ్రామాలు లేదా మొదటి, రెండవ ప్రపంచ యుద్ధాల వంటి సంవత్సరాల తరబడి సాగిన యుద్ధాలనే గుర్తు చేసుకుంటాం. అయితే చరిత్రలో ఒక యుద్ధం మాత్రం కేవలం ఒక గంటలోపు ముగిసింది. అదే 1896 ఆగస్టు 27న జరిగిన ఆంగ్లో-జాంజిబార్ యుద్ధం. ఇది ఇప్పటివరకు నమోదైన అతి చిన్న యుద్ధంగా గుర్తించబడింది.
యుద్ధానికి కారణం
జాంజిబార్ సుల్తాన్ హమద్ బిన్ తువైనీ ఆకస్మిక మరణం తర్వాత ఆయన వారసత్వంపై వివాదం తలెత్తింది. కొత్త సింహాసన అధికారి ఖలీద్ బిన్ బర్ఘాష్ అధికారంలోకి వచ్చిన వెంటనే, బ్రిటిష్ వారు అతనిని అంగీకరించలేదు. ఎందుకంటే జాంజిబార్ అప్పటికే బ్రిటిష్ రక్షిత ప్రాంతంగా (Protectorate) మారింది. సుల్తాన్ పేరు మాత్రమే ఉన్నా, అసలు అధికారం మాత్రం బ్రిటన్ చేతుల్లోనే ఉండేది.
బ్రిటిష్ వారు ఖలీద్ను సింహాసనం వదిలి వెళ్లమని అల్టిమేటం ఇచ్చారు. కానీ అతను వెనకడుగు వేయలేదు. దీనితో ఆంగ్లేయులు తక్షణమే సైనిక చర్యకు దిగారు.
యుద్ధం ఎలా జరిగింది?
1896 ఆగస్టు 27 ఉదయం, బ్రిటిష్ రాయల్ నేవీ యుద్ధనౌకలు సుల్తాన్ ప్యాలెస్ను లక్ష్యంగా చేసుకొని తీవ్రంగా కాల్పులు ప్రారంభించాయి. కేవలం నిమిషాల వ్యవధిలోనే భవనం శిథిలమైపోయింది. భారీ షెల్లింగ్కు తట్టుకోలేక ఖలీద్ అనుచరులు పారిపోయారు. సుమారు 38 నుండి 45 నిమిషాల వ్యవధిలోనే యుద్ధం ముగిసిపోయింది.
దాంతో, బ్రిటిష్ వారు తమకు అనుకూలమైన సుల్తాన్ను సింహాసనంపై కూర్చోబెట్టారు. జాంజిబార్ మళ్లీ వారి ఆధీనంలోకి చేరిపోయింది.
ఇది కూడా చదవండి: Chanakya Niti: భార్య తన భర్త నుండి కోరుకునేది ఇదే అని అన్న చాణక్య.
జాంజిబార్ వ్యూహాత్మక ప్రాధాన్యం
జాంజిబార్ అనేది ప్రస్తుత టాంజానియా తీరానికి సమీపంలో ఉన్న దీవుల సమూహం. 19వ శతాబ్దంలో ఇది హిందూ మహాసముద్రంలోని ప్రధాన వాణిజ్య కేంద్రం. మసాలాలు, దంతాలు (ivory), బానిసల వాణిజ్యం మొదలైన వాటిలో ఇది కీలకపాత్ర పోషించింది.
అలాగే, యూరప్ – ఇండియా మధ్య షిప్పింగ్ మార్గాల్లో ఇది ఒక కీలక స్థానం కావడంతో, బ్రిటన్ మరియు జర్మనీ వంటి యూరోపియన్ శక్తులు ఇక్కడ ఆధిపత్యం కోసం పోటీ పడ్డాయి.
ముగింపు
ఆంగ్లో-జాంజిబార్ యుద్ధం చరిత్రలో అతి చిన్న యుద్ధంగా నిలిచింది. దీని పరిమాణం, విధ్వంసం కంటే, దీని క్లుప్తత గుర్తుండిపోయే అంశం. కేవలం ఒక గంటలోపు ప్రారంభమై ముగిసిన ఈ యుద్ధం, అప్పటి బ్రిటిష్ సామ్రాజ్య శక్తిని, అలాగే ఆఫ్రికాలోని వ్యూహాత్మక పోరాటాలను స్పష్టంగా ప్రతిబింబిస్తుంది.