Budget 2025: కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ఈరోజు వరుసగా ఎనిమిదో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు. ఉదయం 11 గంటలకు ఆర్థిక మంత్రి ప్రసంగం ప్రారంభమవుతుంది. గత నాలుగు బడ్జెట్లు, ఒక మధ్యంతర బడ్జెట్ మాదిరిగానే ఈ బడ్జెట్ కూడా పేపర్ లెస్ గానే ఉండనుంది.
ఈ బడ్జెట్‌లో భారీ ప్రకటనలు రావచ్చని ఆర్థిక నిపుణులు భావిస్తున్నారు. అవేంటో ఒకసారి చూద్దాం..
Budget 2025: పెట్రోలు-డీజిల్ ధరలు తగ్గవచ్చు
- ఎక్సైజ్ సుంకాన్ని తగ్గించడం వల్ల పెట్రోల్, డీజిల్ ధరలు తగ్గే అవకాశం ఉంది. ప్రస్తుతం పెట్రోల్‌పై సుంకం రూ.19.90, డీజిల్‌పై రూ.15.80గా ఉంది.
- వినియోగదారు ఎలక్ట్రానిక్స్‌కు సంబంధించిన విడిభాగాలపై దిగుమతి సుంకం తగ్గించవచ్చు. ప్రస్తుతం దానిపై 20% సుంకం విధిస్తున్నారు. దీనిని తగ్గిస్తే మొబైల్ వంటి వస్తువులు చౌకగా మారే అవకాశం ఉంది.
- బంగారం, వెండిపై దిగుమతి సుంకాన్ని పెంచవచ్చు. ప్రస్తుతం దానిపై 6% సుంకం విధిస్తున్నారు. దీంతో బంగారం, వెండి ధరలు పెరిగే అవకాశం ఉంది.
Budget 2025: ఈ అంచనాలకు ఆర్ధిక నిపుణులు చెబుతున్న కారణాలు ఇవే..
- పెట్రోలు, డీజిల్‌పై ఎక్సైజ్ సుంకాన్ని తగ్గించాలని భారత పరిశ్రమల సమాఖ్య (సీఐఐ) ప్రభుత్వానికి సిఫార్సు చేసింది. CII ఒక పరిశ్రమ సంస్థ.
- ఎలక్ట్రానిక్స్ సంబంధిత విడిభాగాలపై దిగుమతి సుంకాన్ని తగ్గించడం వల్ల దేశీయ తయారీ వ్యయం తగ్గుతుంది. ఇది వారికి ప్రోత్సాహాన్ని ఇస్తుంది. మేక్ ఇన్ ఇండియా కింద ప్రభుత్వం సడలింపు ఇస్తోంది.
- గత బడ్జెట్‌లో ప్రభుత్వం బంగారంపై దిగుమతి సుంకాన్ని 15% నుంచి 6%కి తగ్గించింది. ఇది జరిగిన వెంటనే, 2024 ఆగస్టులో, బంగారం వార్షిక దిగుమతి 104% పెరిగి రూ. 87 వేల కోట్లకు చేరుకుంది. ఇప్పుడు ప్రభుత్వం దిగుమతులను తగ్గించుకోవాలని, తద్వారా వాణిజ్య లోటును తగ్గించుకోవాలని సీఐఐ రికమండ్ చేసింది.
Budget 2025: ఆదాయపు పన్ను పై రిలీఫ్ ఇచ్చే అవకాశం ఉంది..
- కొత్త పాలనలో, రూ. 10 లక్షల వరకు వార్షిక ఆదాయాన్ని పన్ను రహితంగా చేయవచ్చు. రూ. 15 లక్షల నుంచి రూ. 20 లక్షల మధ్య ఆదాయానికి 25% కొత్త పన్ను శ్లాబును ప్రవేశపెట్టవచ్చు. ప్రస్తుతం 6 పన్ను బ్రాకెట్లు ఉన్నాయి. 15 లక్షల కంటే ఎక్కువ ఆదాయం ఉంటే 30% పన్ను విధిస్తున్నారు.
- కొత్త పన్ను విధానంలో, ప్రాథమిక మినహాయింపు పరిమితిని రూ. 3 లక్షల నుండి రూ. 5 లక్షలకు పెంచవచ్చు.
Budget 2025: ఈ అంచనాకు కారణమిదే..
- విశ్లేషకుల అభిప్రాయం ప్రకారం, చాలా మంది ప్రజలు కొత్త పన్ను విధానాన్ని అనుసరించాలని ప్రభుత్వం కోరుకుంటోంది. కొత్త విధానం పాత విధానం కంటే సులభం. ఇందులో డాక్యుమెంట్స్ ఇబ్బంది లేదు.
Budget 2025: పీఎం కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి పెరగవచ్చు
- పీఎం కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి: ఏటా రూ.6 వేల నుంచి రూ.12 వేలకు పెంచవచ్చు. ఈ పథకం కింద, 9.4 కోట్ల మందికి పైగా రైతులకు 3 విడతల్లో ఒక్కొక్కరికి రూ.2,000 బదిలీ చేస్తున్నారు.
- ఆయుష్మాన్ భారత్ పథకం: దీని పరిధిని విస్తరించవచ్చు. ప్రస్తుతం, ఆర్థికంగా బలహీనులు మరియు 70 ఏళ్లు పైబడిన వృద్ధులు ఈ పథకం ప్రయోజనాన్ని పొందుతున్నారు. ఈ పథకం కింద 36 కోట్లకు పైగా కార్డులు తయారు అయ్యాయి.
- అటల్ పెన్షన్ యోజన (APY): పెన్షన్ మొత్తాన్ని రెట్టింపు చేయవచ్చు అంటే రూ. 10,000. ప్రస్తుతం నెలవారీ గరిష్ట పెన్షన్ రూ.5,000. ఇప్పటి వరకు 7 కోట్ల మందికి పైగా ఈ పథకంలో నమోదు చేసుకున్నారు.
Budget 2025: ఈ అంచనాలకు కారణాలు ఇవే..
- కిసాన్ సమ్మాన్ నిధిని 12,000 రూపాయలకు పెంచాలని పార్లమెంట్ స్టాండింగ్ కమిటీ సిఫార్సు చేసింది.
- ప్రభుత్వం మరింత మందికి మెరుగైన వైద్య సదుపాయాలు కల్పించాలని భావిస్తోంది.
- అటల్ పెన్షన్ యోజన (APY) 2015లో ప్రారంభించారు. చాలా కాలంగా ఇందులో పెద్దగా మార్పులు చేయలేదు.
Budget 2025: గ్రామీణ నిరుద్యోగుల కోసం..
‘ఇంటిగ్రేటెడ్ నేషనల్ ఎంప్లాయిమెంట్ పాలసీ’ తీసుకురావచ్చు. ఇందులో వివిధ మంత్రిత్వ శాఖల ఉపాధి కల్పించే పథకాలను ఒకే గొడుగు కిందకు తీసుకువచ్చే అవకాశం ఉంది.
- గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో పనిచేయడానికి ఇంటర్న్‌షిప్ ప్రోగ్రామ్‌ను ప్రకటించవచ్చు. ఈ ఇంటర్న్‌షిప్ గ్రాడ్యుయేట్ యువతకు మాత్రమే ఉంటుంది.
- విదేశాల్లో ఉద్యోగాలు పొందడంలో సహాయపడటానికి ఇంటర్నేషనల్ మొబిలిటీ అథారిటీని సృష్టించవచ్చు.
- నైపుణ్యాలను మెరుగుపరచడానికి, ఉపాధిని సృష్టించడానికి స్టార్టప్‌లకు మద్దతు ఇవ్వవచ్చు.
Budget 2025: ఈ అంచనాలకు కారణాలు ఇవే..
- ‘ఇంటిగ్రేటెడ్ నేషనల్ ఎంప్లాయిమెంట్ పాలసీ’ తీసుకురావాలని సీఐఐ డిమాండ్ చేసింది. ప్రీ-బడ్జెట్ సమావేశంలో సిఐఐ తన సూచనలను ప్రభుత్వంతో పంచుకుంది.
- భారతదేశం యువ దేశం. ఇక్కడ సగటు వయస్సు 29 సంవత్సరాలు. అందువల్ల, వృద్ధికి పెద్ద ఎత్తున ఉపాధి కల్పించాల్సిన అవసరం ఉంది.
Budget 2025: మెడికల్ కాలేజీల్లో సీట్లను పెంచవచ్చు..
- ఆరోగ్య రంగ బడ్జెట్‌ను దాదాపు 10% పెంచవచ్చు. గతేడాది ఆరోగ్యానికి రూ.90 వేల 958 కోట్లు ఇచ్చారు.
- MRI వంటి వైద్య పరికరాలపై దిగుమతి సుంకాన్ని తగ్గించవచ్చు. ప్రస్తుతం దానిపై ప్రాథమిక కస్టమ్ డ్యూటీ 7.5% నుండి 10% మధ్య ఉంది.
- వచ్చే ఐదేళ్లలో మెడికల్ కాలేజీల్లో 75 వేల సీట్లను పెంచాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. దీని రోడ్‌మ్యాప్‌ను బడ్జెట్‌లో సమర్పించవచ్చు.
Budget 2025: ఈ అంచనాకు కారణాలివే..
- ఆరోగ్య మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడానికి, ఆరోగ్య బడ్జెట్‌ను పెంచడం అవసరం.
- చికిత్స ఖర్చును ప్రభుత్వం తగ్గించాలని భావిస్తోంది. కస్టమ్ డ్యూటీ తగ్గింపు వైద్య పరికరాల ధరలను తగ్గిస్తుంది. ల్యాబ్ టెస్టులను చౌకగా చేస్తుంది.
- దేశంలో నాణ్యమైన విద్యను అందించేందుకు 2024 ఆగస్టులో ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఈ విషయాన్ని ప్రకటించారు. భారత్‌ను గ్లోబల్ ఎడ్యుకేషన్ హబ్‌గా మార్చాలనుకుంటున్నట్లు ప్రధాని మోదీ చెప్పారు.
Budget 2025: రియల్ ఎస్టేట్ కు ఊపు ఇచ్చే ప్రకటన రావచ్చు
- మెట్రో నగరాల్లో సరసమైన గృహాల ధర పరిమితిని రూ.45 లక్షల నుంచి రూ.70 లక్షలకు పెంచవచ్చు. అంటే ఎవరైనా రూ.70 లక్షల వరకు ఇల్లు కొనుగోలు చేస్తే ప్రభుత్వ పథకం కింద మినహాయింపు లభిస్తుంది. ఇతర నగరాలకు పరిమితి రూ. 50 లక్షలు.
- హోమ్ లోన్ వడ్డీపై పన్ను మినహాయింపును రూ.5 లక్షలకు పెంచవచ్చు. ఇప్పుడు ఇది రూ.2 లక్షలుగా ఉంది.
Budget 2025: ఈ అంచనాకు కారణాలివే..
- భారతదేశంలో 1.01 కోట్ల సరసమైన గృహాల కొరత ఉంది. ఈ కొరత 2030 నాటికి 3.12 కోట్లకు పెరగవచ్చు.
- హోమ్ లోన్ వడ్డీపై పన్ను మినహాయింపును రూ.5 లక్షలకు పెంచాలని రియల్ ఎస్టేట్ రంగం డిమాండ్ చేసింది.